Od
1 lipca 2013 r. wchodzi w życie nowelizacja ustawy o świadczeniach
rodzinnych. Zgodnie z nią ubiegać się można o 3 rodzaje świadczeń
opiekuńczych:
Zasiłek
pielęgnacyjny w kwocie 153 zł miesięcznie – przysługujący osobie
niepełnosprawnej poniżej 16 roku życia, lub starszej, jeśli
niepełnosprawność powstała w wieku do ukończenia 21 roku życia, a także
osobie, która ukończyła 75 lat (jednak taka osoba może otrzymać dodatek
pielęgnacyjny w wyższej kwocie, który uniemożliwia otrzymanie
jednocześnie zasiłku pielęgnacyjnego).
Świadczenie
pielęgnacyjne w kwocie 620 zł miesięcznie – świadczenie pielęgnacyjne z
tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, niezależne
od dochodów rodziny.
Specjalny
zasiłek opiekuńczy w kwocie 520 zł – przysługuje osobie, która
zrezygnuje z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, jeśli łączny
dochód rodziny osoby sprawującej opiekę oraz rodziny osoby wymagającej
opieki w przeliczeniu na osobę nie przekracza 623 zł netto.
Zgodnie
z ustawą specjalny zasiłek opiekuńczy nie przysługuje w przypadku
pobierania świadczenia pielęgnacyjnego (i odwrotnie), jednak możliwe
jest pobieranie jednego z tych świadczeń wraz z zasiłkiem
pielęgnacyjnym. Więcej informacji na temat kryteriów można znaleźć
poniżej oraz na stronie Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej.
ZASIŁEK PIELĘGNACYJNY
Wysokość zasiłku pielęgnacyjnego wynosi 153,00 zł miesięcznie.
Zasiłek
pielęgnacyjny przyznaje się w celu częściowego pokrycia wydatków
wynikających z konieczności zapewnienia opieki i pomocy innej osoby w
związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji.
Zasiłek pielęgnacyjny przysługuje:
- niepełnosprawnemu dziecku;
-
osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16 roku życia, jeżeli
legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
-
osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16 roku życia legitymującej się
orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, jeżeli
niepełnosprawność powstała w wieku do ukończenia 21 roku życia;
- osobie, która ukończyła 75 lat.
Zasiłek pielęgnacyjny nie przysługuje:
- osobie uprawnionej do dodatku pielęgnacyjnego;
- osobie umieszczonej w instytucji zapewniającej nieodpłatnie całodobowe utrzymanie;
-
jeżeli członkowi rodziny przysługuje za granicą świadczenie na pokrycie
wydatków związanych z pielęgnacją tej osoby, chyba że przepisy o
koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o
zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.
ŚWIADCZENIE PIELĘGNACYJNE
Aktualnie kwota świadczenia pielęgnacyjnego wynosi 520 zł miesięcznie. Natomiast od 1 lipca 2013 r. wysokość świadczenia pielęgnacyjnego zostanie podwyższona do kwoty 620 zł. Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje niezależnie od dochodów rodziny..
Od 1 stycznia 2013 r. świadczenie pielęgnacyjne z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, przysługuje:
1) matce albo ojcu,
2) opiekunowi faktycznemu dziecka,
3) osobie
będącej rodziną zastępczą spokrewnioną, w rozumieniu ustawy z dnia 9
czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej,
4) innym
osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r.
– Kodeks rodzinny i opiekuńczy ciąży obowiązek alimentacyjny, z
wyjątkiem osób o znacznym stopniu niepełnosprawności
–
jeżeli nie podejmują lub rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy
zarobkowej w celu sprawowania opieki nad osobą legitymującą się
orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności
stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze
znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz
konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w
procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji, albo osobą
legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.
Osobom,
o których mowa w pkt 4, innym niż spokrewnione w pierwszym stopniu z
osobą wymagającą opieki, świadczenie pielęgnacyjne przysługuje, w
przypadku gdy spełnione są łącznie następujące warunki:
1) rodzice
osoby wymagającej opieki nie żyją, zostali pozbawieni praw
rodzicielskich, są małoletni lub legitymują się orzeczeniem o znacznym
stopniu niepełnosprawności;
2) nie
ma innych osób spokrewnionych w pierwszym stopniu, są małoletnie lub
legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
3 )nie ma osób, o których mowa w pkt 2 i 3, lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.
Od 1 stycznia 2013 r. świadczenie pielęgnacyjne przysługuje, jeżeli niepełnosprawność osoby wymagającej opieki powstała:
1) nie później niż do ukończenia 18. roku życia lub
2) w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej, jednak nie później niż do ukończenia 25. roku życia.
Świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje, jeżeli:
1. osoba sprawująca opiekę:
a)
ma ustalone prawo do emerytury, renty, renty rodzinnej z tytułu śmierci
małżonka przyznanej w przypadku zbiegu prawa do renty rodzinnej i
innego świadczenia emerytalno-rentowego, renty socjalnej, zasiłku
stałego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, zasiłku
przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego;
b) ma ustalone prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego lub świadczenia pielęgnacyjnego;
2. osoba wymagająca opieki:
pozostaje w związku małżeńskim, chyba że współmałżonek legitymuje sie orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
została
umieszczona w rodzinie zastępczej, z wyjątkiem rodziny zastępczej
spokrewnionej z dzieckiem, na której ciąży obowiązek alimentacyjny,
albo, w związku z koniecznością kształcenia, rewalidacji lub
rehabilitacji w placówce zapewniającej całodobową opiekę, w tym w
specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym, z wyjątkiem podmiotu
wykonującego działalność leczniczą,
i korzysta w niej z całodobowej opieki przez więcej niż 5 dni w tygodniu,
3. na osobę wymagającej opieki inna osoba ma ustalone prawo do wcześniejszej emerytury,
4. członek
rodziny osoby sprawującej opiekę ma ustalone prawo do dodatku do
zasiłku rodzinnego, o którym mowa w art. 10, albo do świadczenia
pielęgnacyjnego na tę lub inną osobę w rodzinie lub poza rodziną
specjalnego zasiłku opiekuńczego lub świadczenia pielęgnacyjnego,
5. na osobę wymagającą opieki jest ustalone prawo do dodatku do zasiłku rodzinnego,
o którym mowa w art. 10, prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego lub prawo do świadczenia pielęgnacyjnego;
6. na
osobę wymagającą opieki inna osoba jest uprawniona za granicą do
świadczenia na pokrycie wydatków związanych z opieką, chyba że przepisy o
koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o
zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.
Świadczenie
pielęgnacyjne przysługujące za niepełne miesiące kalendarzowe wypłaca
się w wysokości 1/30 świadczenia pielęgnacyjnego za każdy dzień. Należną
kwotę świadczenia zaokrągla się do 10 groszy w górę.
SPECJALNY ZASIŁEK OPIEKUŃCZY
Specjalny
zasiłek opiekuńczy przysługuje osobom, na których zgodnie z przepisami
ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z
2012 r. poz. 788 i 1529) ciąży obowiązek alimentacyjny, jeżeli
rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w związku z
koniecznością sprawowania stałej opieki nad osobą legitymującą się
orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o
niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub
długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie
ograniczoną możliwością samodzielniej egzystencji oraz konieczności
stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego
leczenia, rehabilitacji i edukacji.
Specjalny zasiłek opiekuńczy funkcjonuje od 1 stycznia 2013 r.
Specjalny
zasiłek opiekuńczy przysługuje, jeżeli łączny dochód rodziny osoby
sprawującej opiekę oraz rodziny osoby wymagającej opieki w przeliczeniu
na osobę nie przekracza kwoty kryterium dochodowego wynoszącego 623 zł netto. Specjalny zasiłek opiekuńczy przysługuje w kwocie 520 zł miesięcznie.
Za dochód osoby sprawującej opiekę,
zgodnie z art. 3 pkt 16 ustawy o świadczeniach rodzinnych, uważa się
dochód następujących członków rodziny: małżonków, rodziców dzieci,
opiekuna faktycznego dziecka oraz pozostające na utrzymaniu dzieci w
wieku do ukończenia 25 roku życia, a także dziecko, które ukończyło 25
rok życia legitymujące się orzeczeniem o znacznym stopniu
niepełnosprawności, jeżeli w związku z tą niepełnosprawnością
przysługuje świadczenie pielęgnacyjne lub specjalny zasiłek opiekuńczy;
do członków rodziny nie zalicza się dziecka pozostającego pod opieką
opiekuna prawnego, dziecka pozostającego w związku małżeńskim, a także
pełnoletniego dziecka posiadającego własne dziecko.
Za dochód rodziny osoby wymagającej opieki, uważa się dochód następujących członków rodziny:
1) w przypadku gdy osoba wymagająca opieki jest małoletnia:
a) osoby wymagającej opieki,
b) rodziców osoby wymagającej opieki,
c) małżonka rodzica osoby wymagającej opieki,
d) osoby, z którą rodzic osoby wymagającej opieki wychowuje wspólne dziecko,
e) pozostających na utrzymaniu osób, o których mowa w lit. a-d, dzieci w wieku do ukończenia 25. roku życia
- z
tym że do członków rodziny nie zalicza się dziecka pozostającego pod
opieką opiekuna prawnego, dziecka pozostającego w związku małżeńskim,
pełnoletniego dziecka posiadającego własne dziecko, a także rodzica
osoby wymagającej opieki zobowiązanego tytułem wykonawczym pochodzącym
lub zatwierdzonym przez sąd do alimentów na jej rzecz.
2) w przypadku gdy osoba wymagająca opieki jest pełnoletnia:
a) osoby wymagającej opieki,
b) małżonka osoby wymagającej opieki,
c) osoby, z którą osoba wymagająca opieki wychowuje wspólne dziecko,
d) pozostających na utrzymaniu osób, o których mowa w lit. a-c, dzieci w wieku do ukończenia 25. roku życia
- z
tym że do członków rodziny nie zalicza się dziecka pozostającego pod
opieką opiekuna prawnego, dziecka pozostającego w związku małżeńskim, a
także pełnoletniego dziecka posiadającego własne dziecko.
Specjalny zasiłek opiekuńczy nie przysługuje, jeżeli:
1) osoba sprawująca opiekę:
a)
ma ustalone prawo do emerytury, renty, renty rodzinnej z tytułu śmierci
małżonka przyznanej w przypadku zbiegu prawa do renty rodzinnej i
innego świadczenia emerytalno - rentowego, renty socjalnej, zasiłku
stałego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, zasiłku
przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego,
b) podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z innych tytułów,
c) ma ustalone prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego lub świadczenia pielęgnacyjnego,
d) legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.
2) osoba wymagająca opieki została umieszczona w rodzinie zastępczej z wyjątkiem rodziny
zastępczej spokrewnionej, w rodzinnym domu dziecka albo, w związku z koniecznością
kształcenia,
rewalidacji lub rehabilitacji, w placówce zapewniającej całodobową
opiekę, w tym w specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym, z wyjątkiem
podmiotów wykonujących działalność leczniczą, i korzysta w niej z
całodobowej opieki przez więcej niż 5 dni w tygodniu;
3) na osobę wymagającą opieki inna osoba ma ustalone prawo do wcześniejszej emerytury;
4) członek
rodziny osoby sprawującej opiekę ma ustalone prawo do dodatku do
zasiłku rodzinnego, o którym mowa w art. 10 ustawy, specjalnego zasiłku
opiekuńczego lub świadczenia pielęgnacyjnego;
5) na
osobę wymagającą opieki jest ustalone prawo do dodatku do zasiłku
rodzinnego, o którym mowa w art. 10 ustawy, prawo do specjalnego zasiłku
opiekuńczego lub prawo do świadczenia pielęgnacyjnego;
6) na
osobę wymagającą opieki członek rodziny jest uprawniony za granicą do
świadczenia na pokrycie wydatków związanych z opieką, chyba że przepisy o
koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o
zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.
http://www.mpips.gov.pl/wsparcie-dla-rodzin-z-dziecmi/swiadczenia-rodzinne/rodzaje-i-wysokosc-swiadczen-rodzinnych-kryteria-uzyskania-/test-swiadczenia-pielegnacyjne/swiadczenie-pielegnacyjne/
http://www.mpips.gov.pl/wsparcie-dla-rodzin-z-dziecmi/swiadczenia-rodzinne/rodzaje-i-wysokosc-swiadczen-rodzinnych-kryteria-uzyskania-/test-swiadczenia-pielegnacyjne/test-specjalny-zasilek-opiekunczy/
http://www.mpips.gov.pl/wsparcie-dla-rodzin-z-dziecmi/swiadczenia-rodzinne/rodzaje-i-wysokosc-swiadczen-rodzinnych-kryteria-uzyskania-/test-zasilek-rodzinny-oraz-dodatki/zasilek-rodzinny/